Dagboek van een gek

De Oekraïense schrijver Nikolaj Gogol schreef in 1835 het verhaal in de vorm van een dagboek. ‘Dagboek van een gek’ vertelt over de lage ambtenaar Aksenti Ivanovitsj Loopbaan, die niet is opgewassen tegen het leven. Hij loopt helemaal vast in de wondere wereld van de liefde en de macht. Zijn liefde voor de dochter van de directeur en de wens om carrière te maken luiden zijn ondergang in. Hij zit gevangen in zijn eerzucht. Wanneer hij in het gekkenhuis stokslagen krijgt, denkt hij dat het een ritueel betreft dat bij zijn kroning tot de koning van Spanje hoort. Hij heeft een flink conflict met de samenleving en delft het onderspit.

Deze dramatische ontwikkeling is doorspekt met absurde humor; daarin was Gogol zijn tijd ver vooruit. Spel, aankleding en muziek maken de novelle tot een monoloog met elementen die ook nu in het leven nog steeds struikelblokken kunnen zijn.

Samen met regisseur Jan Adriaans (bekend van theatergroep Keskenoate) bewerkte René de novelle over het treurige bestaan van de hoofdpersoon Aksenti tot een solo theatervoorstelling. De virtuoze accordeonist Wim Ruis (bekend van Ot Azoj, de Coup en Zeevonk) doorweeft deze voorstelling met prachtige Oekraïense muziek.

We hebben dit stuk gespeeld van 4 november 2023 tot en met 23 november 2024: het zit erop, helaas. Want wat was dit leuk om te doen!

JACE van de Ven schreef in Brabant Cultureel lovende woorden, je kunt dat lezen via de volgende verwijzer:

René Zeebregts laat zijn publiek het Dagboek van een Gek beleven – Brabant Cultureel

Enkele recensies van toeschouwers:

“Gisteren de vertolking van ‘Dagboek van een gek’ van Nikolaj Gogol gespeeld door René Zeebregts mogen bijwonen. ‘Mogen”want het voelde niet als een voorstelling waarvoor ik een kaartje had gekocht, maar het bijwonen van een intieme vertelling van iemand die langzaam van de rails gaat. Fenomenaal vertolkt door René. Ik heb zijn relaas nog lang bij me gedragen.” (Ruud Merks)

“Mooi en indrukwekkend…de opbouw tot krankzinnigheid. Het kleine zaaltje maakte het nog indringender! Zo dicht op de huid. Een rol die goed bij je past. Het absurde uitvergroten. Prachtige en ingeleefde mimiek. Wim Ruis weefde zijn accordeonspel er omheen. Een soort dans tussen de personage en de muzikant. Mooi afgestemd. Pluim ook voor Jan Adriaans.” (Marijke Menken)

De Oirschotse Rini is een week nadat ze de voorstelling zag tijdens het Kubusfestival in Middelbeers nog danig onder de indruk. “Overweldigend geweldig!”, zo vat ze haar beoordeling van Dagboek van een Gek kernachtig samen. “Het decor is sober, maar René Zeebregts neemt je volledig mee op sleeptouw in zijn woordenstroom, intense emoties en intieme bespiegelingen, om je vervolgens weer weg te smijten. Je zag soms mensen even hun handen voor de ogen doen; zo heftig zijn de dingen waarin je wordt meegezogen. Knap hoe je wordt meegezogen in de transformatie in zijn hoofd. Samen met de subtiele muziek – dan weer dreigend, dan weer luchtig – is het echt een geweldige en voelbare ’totaalervaring’. Ondanks dat het stuk twee eeuwen oud is, voelt het totaal niet gedateerd. Ook nu nog zien we de verwarde mensen in onze samenleving, die er buiten vallen en de realiteitszin verliezen. Toeschouwers waren compleet ondersteboven. Na afloop was het even echt stil en hoorde je vervolgens: “Wauw!” (Uit Oirschots Weekjournaal 15 november 2023. Zie het volledige artikel hieronder.

Hieronder vindt u twee korte interviews met regisseur Jan Adriaans en acteur René Zeebregts.

De onzichtbare hand van Jan Adriaans – YouTube

Verteltheater René Zeebregts speelt Dagboek van een gek – YouTube